Πολεμική Αεροπορία της Φινλανδίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας (φιν. Ilmavoimat) ιδρύθηκαν στις 6 Μαρτίου 1918 και αποτελούν μέρος των Δυνάμεων Άμυνας της Φινλανδίας. Σε καιρό ειρήνης, ασχολούνται με την ασφάλεια του εναέριου χώρου, την περιπολία και την προετοιμασία για πιθανές στρατιωτικές συγκρούσεις.

Ανάπτυξη των Αεροπορικών Δυνάμεων της Φινλανδίας κατά τη δεκαετία του 1920-1930

Η ιστορία της φινλανδικής αεροπορίας ξεκίνησε με ρωσικά αεροσκάφη που αφέθηκαν πίσω μετά την κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας το 1917, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, η Λευκή Φρουρά απέκτησε αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένου του Grigorovich M-9 (Shchetinin M-9). Μέχρι το τέλος του πολέμου, η Φινλανδία διέθετε 40 αεροσκάφη, εκ των οποίων ορισμένα ήταν λάφυρα, ενώ άλλα αγοράστηκαν από συμμάχους, τη Σουηδία και τη Γερμανία. Το 1919 η Γαλλία πρότεινε στη Φινλανδία αεροσκάφη με τροχούς, οδηγώντας στην αγορά των Breguet XIV και υδροπλάνων Georges-Levy.

Τη δεκαετία του 1926-1927, η Φινλανδία ανέπτυξε το μαχητικό αεροσκάφος IVL Haukka, αλλά το 1928 αποφάσισε να αποκτήσει άδεια παραγωγής του βρετανικού Gloster Gamecock II, κατασκευάζοντας 15 αεροσκάφη. Μέχρι το 1933, οι Αεροπορικές Δυνάμεις διέθεταν επτά μοίρες, συμπεριλαμβανομένων μοίρων μαχητικών, επίγειων και ναυτικών μονάδων. Οι μοίρες μαχητικών διευρύνθηκαν, με την 24η Μοίρα (φιν. Lentolaivue 24, LeLv 24) να παραλαμβάνει μαχητικά Gloster Gamecock και την 26η Μοίρα (LeLv 26) να εξοπλίζεται το 1934 με Bristol Bulldogs. Πριν από τον Χειμερινό Πόλεμο (φιν. Talvisota), η Φινλανδία επικεντρώθηκε σε ταχείς βομβαρδιστές. Το 1936, παραγγέλθηκαν 18 Bristol Blenheim, μαζί με άδεια παραγωγής τους. Επίσης, αποκτήθηκαν καταδυτικά βομβαρδιστικά Fokker CX και μαχητικά Fokker D.XXI. Τα βομβαρδιστικά Blenheim χρησιμοποιήθηκαν ευρέως κατά τη διάρκεια του Χειμερινού Πολέμου, ενώ το πλήρες δυναμικό των μαχητικών αναγνωρίστηκε πολύ αργότερα.

Στην αρχή του πολέμου, ο στόλος μαχητικών αποτελούνταν κυρίως από διπλάνα και παρωχημένα αεροσκάφη. Η Φινλανδία προσπάθησε να αγοράσει αμερικανικά μαχητικά Seversky P-35, αλλά η συμφωνία δεν ευοδώθηκε. Εξετάστηκε επίσης η δυνατότητα απόκτησης του Heinkel He 112, αλλά και αυτή η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε. Αεροσκάφη που μεταφέρθηκαν και αγοράστηκαν από την Αγγλία, όπως το Gloster Gladiator, έφτασαν, αλλά πολλά χάθηκαν στη μάχη. Το Fokker D.XXI, που σχεδιάστηκε για τον ολλανδικό στρατό, έγινε το καλύτερο μαχητικό της Φινλανδίας στον Χειμερινό Πόλεμο. Το Fiat G.50, το μοναδικό σύγχρονο αεροσκάφος της Φινλανδίας, αντιμετώπισε δυσκολίες στη λειτουργία στο σκληρό φινλανδικό χειμερινό κλίμα. Παρά το γεγονός ότι η Φινλανδία διέθετε επαρκείς πόρους, υπήρχαν προβλήματα με την εκπαίδευση των πιλότων και την τυποποίηση των πυρομαχικών. Πριν από τον πόλεμο, η εκπαίδευση των πιλότων ήταν περιορισμένη για εξοικονόμηση κόστους. Η ποικιλία των τύπων και διαμετρημάτων των πολυβόλων προκάλεσε προβλήματα συμβατότητας με τα φυσίγγια. Οι πιλότοι εκπαιδεύτηκαν βιαστικά πριν από τον Χειμερινό Πόλεμο.

Ιστορία μάχης των Αεροπορικών Δυνάμεων της Φινλανδίας

Στον Χειμερινό Πόλεμο, οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας έφτασαν σε πολεμική ετοιμότητα στις 7 Οκτωβρίου 1939, ενώ οι έφεδροι συμμετείχαν σε ελιγμούς στις 14 Οκτωβρίου 1939. Η σύγκρουση ξεκίνησε στις 30 Νοεμβρίου 1939 με τον μαζικό βομβαρδισμό 21 φινλανδικών πόλεων από σοβιετικά αεροσκάφη. Αντιμέτωπες με περίπου 5.000 σοβιετικά αεροσκάφη, οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας διέθεταν 17 βομβαρδιστικά, 31 μαχητικά και 54 αναγνωριστικά αεροσκάφη. Διασκορπισμένες σε πολλές αεροπορικές βάσεις και κρυμμένες σε δάση, οι φινλανδικές αεροπορικές δυνάμεις απέφυγαν την καταστροφή από βομβαρδισμούς. Λόγω των κακών καιρικών συνθηκών, οι αερομαχίες ξεκίνησαν μόνο στα μέσα Δεκεμβρίου. Οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας προσπάθησαν κυρίως να παρενοχλήσουν τους σοβιετικούς βομβαρδισμούς και να εμπλακούν σε αμυντικές αερομαχίες.

Κατά την περίοδο μεταξύ των δύο πολέμων, ο στόλος των Αεροπορικών Δυνάμεων της Φινλανδίας επεκτάθηκε, με τα παλαιότερα αεροσκάφη να μεταφέρονται σε μονάδες εκπαίδευσης ή να αποσύρονται. Ο εξοπλισμός των Αεροπορικών Δυνάμεων βελτιώθηκε σημαντικά κατά την περίοδο αυτή. Αρχικά, οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας επιδίωκαν την κυριαρχία στον αέρα και στη συνέχεια επικεντρώθηκαν στην άμυνα με μαχητικά αεροσκάφη. Το αμερικανικό μαχητικό Brewster B-239 ήταν το κύριο μαχητικό των Αεροπορικών Δυνάμεων της Φινλανδίας μέχρι το 1943, επιτυγχάνοντας έναν εντυπωσιακό λόγο νικών προς απώλειες 32:1. Τα βομβαρδιστικά Bristol Blenheim και τα γερμανικά Dornier Do 17 και Junkers Ju 88 χρησιμοποιήθηκαν για την ενίσχυση της βομβαρδιστικής ικανότητας. Οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας διέθεταν ποικιλόμορφο στόλο, συμπεριλαμβανομένων των Hawker Hurricanes και ακόμη και των I-153, που παραδόθηκαν από τη Γερμανία ως τρόπαια. Οι προσπάθειες για την παραγωγή εγχώριων μαχητικών όπως τα VL Humu και VL Pyörremyrsky απέτυχαν λόγω δυσκολιών. Το γερμανικό Messerschmitt Bf 109 αντικατέστησε τα Brewster μόλις το 1943.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σοβιετική Ένωση αναβάθμισαν τον οπλισμό τους. Η γερμανική Αεροπορική Μονάδα Kuhlmey (γερμ. Gefechtsverband Kuhlmey) έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη των χερσαίων δυνάμεων. Η Σοβιετική Ένωση έλαβε μέσω του Lend-Lease αεροσκάφη Airacobra και Hurricane, αλλά τα δικά της αεροσκάφη, όπως τα MiG-3, LaGG-5 και Il-2, είχαν καλύτερα χαρακτηριστικά. Οι σοβιετικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί σηματοδότησαν την έναρξη του Πολέμου της Συνέχειας (φιν. Jatkosota) μετά την ομιλία του Χίτλερ. Οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας λειτούργησαν αμυντικά κατά τη διάρκεια των σοβιετικών βομβαρδισμών βιομηχανικών πόλεων και επιθετικά κοντά στο Λένινγκραντ, εστιάζοντας στη διακοπή της γραμμής επικοινωνίας του Μούρμανσκ. Η Γερμανία προμήθευσε μόνο μαχητικά Bf 109 το 1943, γεγονός που προκάλεσε καθυστερήσεις στη συντήρηση λόγω έλλειψης εργαλείων. Το 1944 οι αερομαχίες έγιναν πιο περίπλοκες με την έναρξη της σοβιετικής επίθεσης. Η Σοβιετική Ένωση προσπάθησε να αλλάξει την πορεία του πολέμου με τριήμερους βομβαρδισμούς στο Ελσίνκι, αλλά η αντιαεροπορική άμυνα και οι πρόωρες ρίψεις βομβών απέτρεψαν την επίθεση. Κατά τη διάρκεια της Μάχης του Τάλι-Ιχαντάλα, η γερμανική Luftwaffe βοήθησε να αποκρουστεί η κύρια σοβιετική επίθεση.

Μετά την υπογραφή ανακωχής με τη Σοβιετική Ένωση, η Φινλανδία δεσμεύτηκε να εκδιώξει τα γερμανικά στρατεύματα από το έδαφός της. Ο Πόλεμος της Λαπωνίας (φιν. Lapin sota) ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1944 και διήρκεσε μέχρι τον Απρίλιο του 1945. Η Πτητική Ομάδα Σάρκο (φιν. Lentoryhmä Sarko), υπό την ηγεσία του Συνταγματάρχη Olavi Sarko, ενεργοποιήθηκε για να πολεμήσει τις γερμανικές δυνάμεις. Οι Γερμανοί υποχώρησαν από την Καρελία, το Χάνκο και το Πόρι μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου 1944. Οι Φινλανδοί αντιμετώπισαν προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένου περιορισμένου αριθμού αεροδρομίων και κατεστραμμένων βασικών βάσεων. Οι Γερμανοί διέθεταν καλά εξοπλισμένα αεροδρόμια στο Κέμι και στο Ροβανιέμι. Η σύγκρουση εντάθηκε τον Οκτώβριο, οδηγώντας τους Φινλανδούς να καταλάβουν το αεροδρόμιο του Κέμι. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες επηρέασαν τις επιχειρήσεις τον Νοέμβριο, μειώνοντας τη μαχητική ικανότητα των αεροπορικών δυνάμεων. Μέχρι τον Δεκέμβριο, η αποστράτευση είχε ολοκληρωθεί. Τον Ιανουάριο του 1945, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες επιχειρήσεις κατά των γερμανικών στρατευμάτων λόγω των απαιτήσεων της Σοβιετικής Ένωσης. Οι πτητικές ημέρες ήταν περιορισμένες τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο. Η τελευταία πολεμική πτήση πραγματοποιήθηκε στις 4 Απριλίου 1945 και μέχρι τις 25 Απριλίου τα γερμανικά στρατεύματα είχαν εγκαταλείψει το φινλανδικό έδαφος και υποχώρησαν στη Νορβηγία. Οι Αεροπορικές Δυνάμεις της Φινλανδίας υπέστησαν ελάχιστες απώλειες, αλλά αντιμετώπισαν καιρικές δυσκολίες και πέτυχαν περιορισμένα αποτελέσματα στις βομβαρδιστικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Λαπωνίας.

Καμουφλάζ της Φινλανδικής Αεροπορίας κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Φινλανδική Αεροπορία χρησιμοποίησε διάφορα εισαγόμενα και τρόπαια αεροσκάφη: αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, γαλλικά, ολλανδικά, σουηδικά και αμερικανικά. Αρχικά, αυτά τα αεροσκάφη διατήρησαν τον αρχικό τους χρωματισμό, περιλαμβάνοντας το βρετανικό σχήμα Temperate Land, γαλλικά καμουφλάζ πολλαπλών χρωμάτων σε αεροσκάφη Caudron και Morane-Saulnier, καθώς και τα ολλανδικά χρώματα. Τα αεροσκάφη των Σουηδών εθελοντών από την αεροπορική μοίρα 19 (σουηδικά: Flygflottilj 19, φινλανδικά: Lentorykmentti 19 ή LentoR 19) διατηρούσαν επίσης τα αρχικά τους χρώματα.

Ωστόσο, η φινλανδική διοίκηση επιδίωξε να ενοποιήσει τα σχήματα καμουφλάζ. Κατά τη διάρκεια των επισκευών και της συντήρησης των αεροσκαφών, οι άνω επιφάνειες τους βάφονταν με ελαιόχρωμο πράσινο. Μέχρι το 1941, εισήχθη ένα νέο διχρωματικό σχήμα καμουφλάζ με μαύρες κηλίδες σε ελαιόχρωμο πράσινο φόντο. Το χειμώνα, οι μαύρες κηλίδες συχνά καλύπτονταν με λευκή μπογιά, που μπορούσε εύκολα να ξεπλυθεί.

Το 1942, εγκρίθηκε ένα νέο ανοιχτό γαλάζιο χρώμα για τις κάτω επιφάνειες. Τα γερμανικά αεροσκάφη, όπως τα Bf 109, Junkers Ju 88 και Dornier Do 17, διατήρησαν κυρίως το αρχικό τους γερμανικό καμουφλάζ, αν και ορισμένα βομβαρδιστικά αεροσκάφη έλαβαν φινλανδικό βάψιμο με την πάροδο του χρόνου.

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του φινλανδικού καμουφλάζ κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν τα έντονα κίτρινα στοιχεία για γρήγορη αναγνώριση, που συμφωνήθηκαν από τις χώρες του Άξονα για το Ανατολικό Μέτωπο, προκειμένου να αποφευχθεί η φιλική πυρά. Τα φινλανδικά αεροσκάφη έφεραν κίτρινες καλύπτρες κινητήρων, κάτω επιφάνειες πτερύγων και κίτρινες λωρίδες στην άτρακτο. Αυτή η σήμανση εμφανίστηκε στην αρχή του Πολέμου της Συνέχειας τον Ιούνιο του 1941 και καταργήθηκε αφού η Φινλανδία πέρασε στο πλευρό των Συμμάχων, σηματοδοτώντας την αρχή του Πολέμου της Λαπωνίας το 1944.

Χρώματα Καμουφλάζ της Φινλανδικής Αεροπορίας κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Η Φινλανδική Αεροπορία διέθετε έναν ποικιλόμορφο στόλο αεροσκαφών, που περιλάμβανε αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, γαλλικά, ολλανδικά, σουηδικά και αμερικανικά αεροσκάφη. Το καμουφλάζ αυτών των αεροσκαφών ήταν επίσης ποικιλόμορφο: χρησιμοποιήθηκαν αποχρώσεις από διάφορα συστήματα, όπως το MAP και το RLM, καθώς και γαλλικά, ιταλικά και ολλανδικά χρώματα, που ανταποκρίνονταν στην προέλευση των αεροσκαφών. Ωστόσο, καθώς ενοποιούνταν τα σχήματα καμουφλάζ, οι αρχικές φινλανδικές αποχρώσεις έγιναν πιο διαδεδομένες.