Πολεμική Αεροπορία της Ρουμανίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Βασιλική Ρουμανική Πολεμική Αεροπορία (ρουμ. Aeronautica Regală Română) έπαιξε καίριο ρόλο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Οι κύριες αποστολές της περιλάμβαναν την υποστήριξη των χερσαίων δυνάμεων, αναγνωριστικές επιχειρήσεις, στρατηγικούς βομβαρδισμούς και αεροπορική κάλυψη.

Η ιστορική εξέλιξη της Βασιλικής Ρουμανικής Πολεμικής Αεροπορίας

Η Βασιλική Ρουμανική Πολεμική Αεροπορία (ρουμ. Aeronautica Regală Română) ιδρύθηκε επίσημα την 1η Ιανουαρίου 1924, προερχόμενη από το Ρουμανικό Αεροπορικό Σώμα (ρουμ. Corpul Aerian Român), και εξελίχθηκε στη βασική αεροπορική δύναμη της χώρας.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Βασιλική Ρουμανική Πολεμική Αεροπορία συγκρούστηκε με την Πολεμική Αεροπορία της Ουγγαρίας πριν από την ουγγρική προσάρτηση της Βόρειας Τρανσυλβανίας το 1940. Ως απάντηση στις παραβιάσεις του ρουμανικού εναέριου χώρου από τις ουγγρικές δυνάμεις, η 51η Μοίρα Αναχαίτισης (ρουμ. Escadrila 51 Vânătoare) της 1ης Αεροπορικής Φάλαγγας (ρουμ. Flotila 1 Vânătoare), εξοπλισμένη με μαχητικά Heinkel He 112, μετακινήθηκε στο αεροδρόμιο Someșeni στο Κλουζ για να ενισχύσει τη 2η Αεροπορική Φάλαγγα (ρουμ. Flotila 2 Vânătoare), η οποία χρησιμοποιούσε απαρχαιωμένα PZL P.11. Στις 28 Αυγούστου 1940, ο Υπολοχαγός Νικολάε Πολίζου-Μικσουνέστι (ρουμ. Nicolae Polizu-Micșunești), πετώντας με Heinkel, κατέρριψε ένα ουγγρικό βομβαρδιστικό Caproni Ca.135 κοντά στο Berveni.

Καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου, η Βασιλική Ρουμανική Πολεμική Αεροπορία συνεργάστηκε στενά με τη Λουφτβάφε, συμμετέχοντας σε επιθετικές επιχειρήσεις στη νότια Ουκρανία και την Κριμαία. Μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ, η Νότια Διοίκηση της Λουφτβάφε μεταφέρθηκε στο Βουκουρέστι. Ρουμανικές και βουλγαρικές αεροπορικές μονάδες πραγματοποίησαν κοινές περιπολίες και αναγνωριστικές επιχειρήσεις πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα. Επιπλέον, η ρουμανική αεροπορία είχε ως αποστολή την προστασία των στρατηγικών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στο Πλοϊέστι και το Βουκουρέστι από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς, καθώς και την παροχή αεροπορικής κάλυψης στις νηοπομπές του Άξονα στη Μαύρη Θάλασσα. Κατά τη διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων, οι Ρουμάνοι πιλότοι ενεπλάκησαν σε αερομαχίες με την Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία και τη Βασιλική Πολεμική Αεροπορία.

Οι Ρουμάνοι πιλότοι χρησιμοποιούσαν μια μεγάλη γκάμα αεροσκαφών, μεταξύ αυτών γερμανικά και ιταλικά μαχητικά όπως τα Messerschmitt Bf 109 και Heinkel He 112, καθώς και ρουμανικά αεροσκάφη όπως τα IAR 80 και IAR 81. Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν και κατασχεμένα αεροσκάφη.

Μετά την πολιτική ανατροπή της 23ης Αυγούστου 1944, η Ρουμανία προσχώρησε στην πλευρά των Συμμάχων. Οι ρουμανικές αεροπορικές δυνάμεις ξεκίνησαν επιχειρήσεις εναντίον των πρώην συμμάχων τους, των γερμανικών και ουγγρικών δυνάμεων, στην Τρανσυλβανία και τη Σλοβακία. Κατά τη διάρκεια των μαχών για το Βουκουρέστι, οι Ρουμάνοι πιλότοι κατέρριψαν 22 γερμανικά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων τριών Me 323 Gigant, και κατέστρεψαν ακόμη πέντε στο έδαφος. Από τις 4 Σεπτεμβρίου 1944 έως το τέλος του πολέμου, οι ρουμανικές αεροπορικές δυνάμεις κατέγραψαν 101 καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών, χάνοντας 30 δικά τους.

1ο Αεροπορικό Σώμα

Το 1ο Αεροπορικό Σώμα (ρουμ. Corpul 1 Aerian) συγκροτήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1943, βασιζόμενο στην Αεροπορική Μάχιμη Ομάδα (ρουμ. Grupul de Luptă Aeriană). Αποτελούσε τη βασική αεροπορική δύναμη της Ρουμανίας στο Ανατολικό Μέτωπο. Ωστόσο, η δράση του δεν περιορίστηκε μόνο στις μάχες κατά του Κόκκινου Στρατού – μετά την αλλαγή στρατοπέδου της Ρουμανίας και την προσχώρησή της στους Συμμάχους τον Αύγουστο του 1944, το σώμα υποστήριξε τόσο τις ρουμανικές όσο και τις σοβιετικές δυνάμεις στις μάχες για την Τρανσυλβανία, την Ουγγαρία και την Τσεχοσλοβακία.

Η Αεροπορική Μάχιμη Ομάδα, που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1941, αποτελούσε τον βασικό ρουμανικό αεροπορικό σχηματισμό κατά την Επιχείρηση «Μπαρμπαρόσα». Στη δύναμή της περιλαμβάνονταν η 1η και η 2η Μοίρα Μαχητικών (ρουμ. Flotila 1 și 2 Vânătoare), η 1η και η 2η Μοίρα Βομβαρδιστικών (ρουμ. Flotila 1 și 2 Bombardament), καθώς και η 2η Μοίρα Φρουράς (ρουμ. Flotila 2 Gardă Aviație). Συνολικά, διέθετε περίπου 253 αεροσκάφη.

Οι πιλότοι της μονάδας συμμετείχαν σε μάχες στη Βεσσαραβία και στην πολιορκία της Οδησσού. Σε αυτή την περίοδο, εκτέλεσαν περισσότερες από 800 πολεμικές αποστολές και ανέφεραν πάνω από 250 καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών, αν και οι ίδιοι έχασαν 16 μαχητικά. Μετά την ολοκλήρωση της εκστρατείας του 1941, η μονάδα διαλύθηκε προσωρινά, αλλά σύντομα ανασυγκροτήθηκε υπό τη διοίκηση του στρατηγού Ερμίλ Γκεόργκιου (ρουμ. Ermil Gheorghiu). Το φθινόπωρο του 1942 αποφασίστηκε στενότερη συνεργασία με τη Λουφτβάφε, ειδικότερα με την 4η Αεροπορική Στρατιά (Luftflotte 4), με σκοπό την υποστήριξη των γερμανικών βομβαρδιστικών επιδρομών στο Στάλινγκραντ.

Από τα αεροδρόμια του Τατσίνσκαγια και του Μορόζοβσκαγια, οι Ρουμάνοι πιλότοι πραγματοποίησαν αναγνωριστικές, μαχητικές και βομβαρδιστικές αποστολές, ενισχύοντας τις γερμανικές και ρουμανικές δυνάμεις στη μάχη του Στάλινγκραντ. Ωστόσο, η κατάσταση άλλαξε δραματικά – μετά την εκκένωση του Τατσίνσκαγια, οι μονάδες επέστρεψαν στη Ρουμανία και τον Δεκέμβριο του 1942 αναπτύχθηκαν εκ νέου στο Νοβοτσερκάσκ.

Την 1η Ιανουαρίου 1943, η Αεροπορική Μάχιμη Ομάδα αναδιοργανώθηκε στο 1ο Αεροπορικό Σώμα. Μετά τις καταστροφικές απώλειες στο Στάλινγκραντ, το σώμα αναγκάστηκε να υποχωρήσει μέσω Μελιτόπολης, Οδησσού, Τιρασπόλ και Νικολάεφ, αποκαθιστώντας σταδιακά τη μαχητική του ισχύ. Τα καταδιωκτικά αεροσκάφη επανεξοπλίστηκαν με Messerschmitt Bf 109G, οι βομβαρδιστές αντικαταστάθηκαν με Junkers Ju 88, ενώ οι αναγνωριστικές μοίρες εξοπλίστηκαν με Ju 88D-1. Μέχρι τον Ιούνιο του 1943, το σώμα είχε αποκαταστήσει τη μαχητική του ικανότητα, μετακινώντας το αρχηγείο του στη Μαριούπολη και ξεκινώντας επιχειρήσεις στον νότιο τομέα του Ανατολικού Μετώπου.

Κατά το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 1943, οι βομβαρδιστικές μοίρες του σώματος παρείχαν αεροπορική υποστήριξη στις γερμανικές και ρουμανικές χερσαίες δυνάμεις, πραγματοποιώντας επιδρομές σε εχθρικές θέσεις, ενώ οι αναγνωριστικές μονάδες επιχειρούσαν ενεργά στη γραμμή του μετώπου. Ωστόσο, στις αρχές του 1944, το 1ο Αεροπορικό Σώμα υπέστη βαριές απώλειες και αναγκάστηκε να υποχωρήσει υπό την πίεση της σοβιετικής αντεπίθεσης, αναδιπλούμενο στη Βεσσαραβία. Παρά τα σχέδια για τη συγκρότηση νέων αεροπορικών σωμάτων, η μόνη ουσιαστική ενίσχυση ήταν το 3ο Αεροπορικό Σώμα (ρουμ. Corpul 3 Aerian), το οποίο αντικατέστησε το εξαντλημένο 1ο Σώμα στο μέτωπο.

Μέχρι τις 23 Αυγούστου 1944, και τα δύο αεροπορικά σώματα εξακολουθούσαν να επιχειρούν στη Ρουμανία, πολεμώντας τις γερμανικές δυνάμεις. Το 3ο Σώμα βρισκόταν κοντά στη Σλομποζίγια, ενώ το 1ο Σώμα υπερασπιζόταν τον τομέα του Μπουζάου. Στις 25 Οκτωβρίου 1944, το 3ο Σώμα συγχωνεύθηκε με την 3η Αεροπορική Περιφέρεια, καθιστώντας το 1ο Σώμα τη μοναδική μεγάλη ενεργή μονάδα της ρουμανικής πολεμικής αεροπορίας.

Μετά τη μεταστροφή της Ρουμανίας στις 9 Σεπτεμβρίου 1944, το 1ο Αεροπορικό Σώμα τέθηκε υπό τη διοίκηση της 5ης Αεροπορικής Στρατιάς του Σοβιετικού Κόκκινου Στρατού. Οι Ρουμάνοι πιλότοι πλέον επιχειρούσαν στο πλευρό των Σοβιετικών, υποστηρίζοντας τις επιθετικές επιχειρήσεις. Έως τις 18 Μαΐου 1945, οι Ρουμάνοι πιλότοι είχαν εκτελέσει δεκάδες αποστολές, συμβάλλοντας στην καταστροφή 176 εχθρικών αεροσκαφών.

Το καλοκαίρι του 1945, μονάδες του 1ου Αεροπορικού Σώματος συμμετείχαν σε επιδείξεις πτήσεων στην Μπρατισλάβα και το Βίνερ-Νόιστατ. Μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου, το σώμα επέστρεψε στη Ρουμανία, ολοκληρώνοντας τη μακρά πολεμική του πορεία.

Παραλλαγές της Ρουμανικής Πολεμικής Αεροπορίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Πριν από την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Ρουμανία προμηθεύτηκε αεροσκάφη από τη Γερμανία, την Πολωνία, τη Γαλλία, τον Καναδά και την Ιταλία. Τα περισσότερα από αυτά διατήρησαν τις αρχικές τους παραλλαγές.

Για παράδειγμα, τα γερμανικά καταδιωκτικά Heinkel He 112, που υπηρετούσαν στη Ρουμανική Αεροπορία, έφεραν είτε εντελώς γκρι είτε πράσινο χρωματισμό. Τα Messerschmitt Bf 109E χρησιμοποιούσαν το τυπικό γερμανικό σχέδιο εκείνης της περιόδου. Το 1942, η ρουμανική αεροπορία άρχισε να παραλαμβάνει Messerschmitt Bf 109G, το οποίο είχε δίχρωμη γκρι παραλλαγή, χαρακτηριστική για τη Λουφτβάφε από το 1941. Τα βομβαρδιστικά Heinkel He 111 και Junkers Ju 87 διατήρησαν επίσης τα γερμανικά χρώματα με τα οποία είχαν παραδοθεί.

Τα αεροσκάφη που προέρχονταν από τη Μεγάλη Βρετανία διατήρησαν τον αρχικό τους χρωματισμό. Είχαν την «Προσαρμοσμένη Χερσαία Παραλλαγή» (Temperate Land Scheme), η οποία χρησιμοποιούνταν από τη Βασιλική Πολεμική Αεροπορία της Βρετανίας από το 1938.

Τα ιταλικά αεροσκάφη, όπως το Savoia-Marchetti SM.79, που παραδόθηκαν στη Ρουμανία, διατήρησαν την τυπική ιταλική παραλλαγή. Τα πιο συνηθισμένα σχέδια περιλάμβαναν αποχρώσεις άμμου, πράσινου και καφέ, ιδανικά για επιχειρήσεις στη νότια Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική.

Τα πολωνικά αεροσκάφη που αγόρασε η Ρουμανία διατήρησαν επίσης τον αρχικό τους χρωματισμό. Παράλληλα, στο εργοστάσιο IAR στο Μπρασόβ κατασκευάζονταν, βάσει άδειας, τα πολωνικά καταδιωκτικά PZL P.11F, τα οποία έφεραν το τυπικό χρωματικό σχήμα της Βασιλικής Ρουμανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Από το 1939 έως το 1941, η βαφή των ρουμανικών αεροσκαφών γινόταν με χρώματα της βρετανικής εταιρείας Cellon, σε αποχρώσεις που αντιστοιχούσαν στα πρότυπα της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας της Βρετανίας: Σκούρο Γήινο (Dark Earth), Σκούρο Πράσινο (Dark Green) και Γαλάζιο του Ουρανού (Sky Blue). Μετά την ένταξη της Ρουμανίας στις δυνάμεις του Άξονα, η προμήθεια των βρετανικών χρωμάτων διακόπηκε και η χώρα στράφηκε στη γερμανική εταιρεία Herbig Haarhaus. Παράλληλα, οι παραλλαγές άλλαξαν: οι άνω επιφάνειες των αεροσκαφών έγιναν μονοχρωματικές πράσινες, ενώ οι κάτω, αν και διατήρησαν τη γαλάζια απόχρωση, είχαν πλέον διαφορετικό τόνο.

Την άνοιξη του 1941, όπως και όλοι οι σύμμαχοι της Γερμανίας στο Ανατολικό Μέτωπο, τα ρουμανικά στρατιωτικά αεροσκάφη έλαβαν κίτρινα αναγνωριστικά στοιχεία: στις άκρες των φτερών, στους κινητήρες και σε μια λωρίδα στην άτρακτο. Αργότερα, σε πολλά αεροσκάφη, τα ανώτερα μέρη των κινητήρων βάφτηκαν ξανά για να εναρμονιστούν με το υπόλοιπο σχήμα παραλλαγής. Ωστόσο, η αλλαγή αυτή δεν εφαρμόστηκε παντού, και σε ορισμένα αεροσκάφη, όπως τα IAR-80 και IAR-81, η κίτρινη βαφή στους κινητήρες διατηρήθηκε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Τον Σεπτέμβριο του 1944, μετά τη μεταστροφή της Ρουμανίας στους Συμμάχους, όλα τα κίτρινα διακριτικά στοιχεία αντικαταστάθηκαν με λευκά, ενώ οι σταυροί του Μιχαήλ (σημάδια εθνικής αναγνώρισης) αντικαταστάθηκαν από τρικολόρες ρουμανικές ροζέτες, παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιούνταν πριν από το 1941.

Πρότυπα Χρωματισμού της Βασιλικής Ρουμανικής Πολεμικής Αεροπορίας

Επειδή η Βασιλική Ρουμανική Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιούσε αεροσκάφη διαφορετικής προέλευσης, ο χρωματισμός τους συνήθως ακολουθούσε τα πρότυπα της χώρας κατασκευής. Τα γερμανικά αεροσκάφη βάφονταν σύμφωνα με τα πρότυπα RLM (Reichsluftfahrtministerium), τα βρετανικά σύμφωνα με τις προδιαγραφές MAP (Ministry of Aircraft Production), ενώ τα πολωνικά διατηρούσαν το εργοστασιακό τους χρωματικό σχήμα, που ακολουθούσαν οι κατασκευαστές PWS και PZL.

Όσον αφορά τα ρουμανικά αεροσκάφη που κατασκευάζονταν στο εργοστάσιο IAR στο Μπρασόβ, μέχρι το 1941 βάφονταν σε αυθεντικές βρετανικές αποχρώσεις σύμφωνα με τα πρότυπα MAP. Ωστόσο, από το 1941 έως το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, για τη βαφή τους χρησιμοποιούνταν εξαγόμενα χρώματα RLM, που προμηθεύονταν από τη Γερμανία.