Radzieckie Siły Powietrzne podczas II wojny światowej

Radzieckie Siły Powietrzne, znane również jako Robotniczo-Chłopskie Siły Powietrzne Armii Czerwonej, zostały utworzone w 1924 roku po reorganizacji lotnictwa, które pozostało po wojnie domowej w Rosji.

Działania bojowe Radzieckich Sił Powietrznych

W latach 30. XX wieku Związek Radziecki prowadził aktywną politykę zagraniczną, angażując swoje siły zbrojne w konflikty międzynarodowe i wspierając swoich sojuszników. Od 1925 roku ZSRR dostarczał broń i sprzęt wojskowy chińskim rewolucjonistom, organizując jednocześnie szkolenie kadr lotniczych. Radzieccy instruktorzy brali udział w walkach podczas konfliktów w Chinach, w tym wokół Kolei Wschodniochińskiej, choć oficjalnie zaprzeczano zaangażowaniu radzieckiego lotnictwa.

W 1936 roku wybuchła wojna domowa w Hiszpanii. W trakcie walk radzieccy piloci zmierzyli się z niemiecką Luftwaffe oraz włoskimi Królewskimi Siłami Powietrznymi, wspierającymi siły nacjonalistyczne. Na niebie Hiszpanii radzieccy lotnicy zdobyli cenne doświadczenie bojowe, które później wykorzystali podczas II wojny światowej. Wojna zakończyła się w kwietniu 1939 roku zwycięstwem nacjonalistów.

Tymczasem ZSRR zmierzył się z Japonią. W 1938 roku doszło do starcia nad jeziorem Chasan, a w 1939 roku – do bitwy nad Chałchin-Goł. Radzieccy piloci skutecznie przeciwstawili się japońskim lotnikom z Cesarskich Sił Powietrznych. Konflikt zakończył się we wrześniu 1939 roku zwycięstwem ZSRR.

We wrześniu 1939 roku Związek Radziecki najechał Polskę, wspierając swoje wojska lądowe lekkimi bombowcami, takimi jak Polikarpow R-5 i Tupolew SB, oraz myśliwcami Polikarpow I-16. Kampania polska wykazała efektywność radzieckiego lotnictwa, choć ujawniła również pewne ograniczenia techniczne.

W listopadzie 1939 roku ZSRR rozpoczął wojnę zimową z Finlandią. Radzieckie Siły Powietrzne przeprowadzały bombardowania fińskich umocnień, napotykając na opór doświadczonych fińskich pilotów. Wojna zakończyła się 13 marca 1940 roku, ujawniając poważne braki w przygotowaniu i wyposażeniu radzieckiego lotnictwa.

22 czerwca 1941 roku Niemcy rozpoczęły operację "Barbarossa". Radzieccy lotnicy walczyli z Luftwaffe oraz z lotnictwem sojuszników Niemiec, w tym z Królewskimi Rumuńskimi Siłami Powietrznymi. Rumuńscy lotnicy aktywnie działali na froncie ukraińskim, wykonując misje rozpoznawcze i bombowe. Węgierskie siły powietrzne również wspierały Wehrmacht, uczestnicząc w walkach powietrznych na froncie wschodnim.

Jakie kolory były używane do malowania lotnictwa Armii Czerwonej?

Paleta farb używanych w lotnictwie Armii Czerwonej obejmowała kolory stosowane w bojowych samolotach radzieckiej produkcji od końca lat 20. do końca lat 40. XX wieku. Kolory te były wykorzystywane do kamuflażu samolotów biorących udział w walkach pod Chałchin-Goł, podczas Wojny Zimowej, II wojny światowej oraz w okresie powojennym. Dodatkowo te farby stosowano do samolotów radzieckiej produkcji dostarczanych sojusznikom, takich jak myśliwce I-15, I-16 oraz bombowce TB-3 dla Chin, I-16 dla Mongolii, a także dla lotnictwa biorącego udział w wojnie domowej w Hiszpanii.

Jak zmieniało się malowanie radzieckich samolotów bojowych w latach 1920–1945?

W latach 20. samoloty Armii Czerwonej były malowane w prostym schemacie: górne powierzchnie w kolorze ochronnym, a dolne w jasnoniebieskim. Taki schemat pozostał standardem do połowy lat 30.

W połowie lat 30. wprowadzono nowe schematy malowania, obejmujące kolory szary i srebrny. Miały one chronić powierzchnie przed korozją oraz wpływem promieniowania słonecznego. Jednak podczas bitwy pod Chałchin-Goł w 1939 roku ujawniono, że te schematy czyniły samoloty zbyt widocznymi. Aby temu zaradzić, nanoszono nieregularne pasy lub plamy czerni albo zieleni na srebrną bazę, często używając farb przeznaczonych do pojazdów pancernych, takich jak 4BO (4БО) i 3B (3Б).

W 1940 roku powrócono do schematów bardziej przypominających wcześniejsze kamuflaże. Górne powierzchnie znów malowano na zielono, a dolne na jasnoniebiesko. Taki schemat dominował podczas niemieckiej inwazji na ZSRR w 1941 roku.

W 1941 roku dodano czarne plamy na górnych powierzchniach, aby poprawić kamuflaż na ziemi, szczególnie na polowych lotniskach, i zmniejszyć widoczność z powietrza.

W 1943 roku wprowadzono nowe standardy malowania. Myśliwce otrzymały dwukolorowy schemat z ciemnoszarym i jasnoszarym, podczas gdy bombowce malowano w trzech kolorach: zielonym, ciemnoszarym (lub czarnym) i jasnobrązowym. Do 1945 roku szare schematy zaczęto stosować także w przypadku bombowców.

Jakie farby były stosowane do malowania radzieckich samolotów?

W latach 20. używano niestandaryzowanych farb. Dopiero pod koniec lat 30. wprowadzono specjalistyczne farby lotnicze. Do powierzchni drewnianych i płóciennych stosowano lakiery serii A II (А II), a do elementów metalowych emalie serii A (А) oraz AE (АЭ).

W 1941 roku wprowadzono nowe standardy farb. Do malowania drewnianych i płóciennych powierzchni stosowano farby serii AMT (АМТ) i AGT (АГТ), a do metalowych części nadal używano emalii serii A. Jak wspomniano wcześniej, w warunkach polowych często stosowano farby przeznaczone dla pojazdów pancernych, takie jak 4BO lub 3B, z uwagi na braki farb lotniczych.

Samoloty dostarczane w ramach programu lend-lease zachowywały swoje oryginalne kolory, zgodne z brytyjskimi i amerykańskimi standardami. Radzieckie farby były wykorzystywane jedynie do nanoszenia znaków rozpoznawczych.